Siçanlar və adamlar

Nə qədər kitab oxumaq olar? Fikirləşirsən ki, düzdü, ya yox? Ya da ki, başqa bir insan da varmı ki, sənin gördüyünü o cür görə.

Qozbelin səsi yazıqlaşdı.

– Bir bəni-insan yoxdusa, dəli gününə düşərsən. Kim olur-olsun, təki yanında insan məxluqu olsun. Gör sənə nə deyirəm. Eşit məni, təklik – məşəqqətdi.

Bizim kimi özgə qapılarında zillət çəkənlər dünyada ən yalqız adamlardır. Onların nə ailəsi var, nə də ev-eşiyi.

Mən o qədər adamlar görmüşəm ki, saysız-hesabsız. Biri o birisiynən danışır, heç vecinə deyil ki, onun dedikləri o birinin qulağına çatır, ya yox? Danışsa da birdi, danışmasa da. –

damarlanırdı, xırda çevrələr genəlib nohurun üzüylə o biri sahilə çatdı və eləcə geri qayıtdı. Lenni gözünü ayırmadan onlara baxırdı:
– Corc, bax bir, gör neynədim!
Corc dizi üstə çökdü, sudan ovucladı. Bir-iki ovuc

Corc tapançanın lüləsini onun peysərinə dayadı. Əli titrəyirdi, ancaq çöhrəsində bir qətiyyət vardı. Axır ki, bu titrətməyə üstün gəlib tətiyi çəkdi. Güllə səsi düzəngaha yayılıb, dağlarda əks-səda verdi. Lenni dartındı, sonra asta-asta üzüqüylu qumun üstünə çökdü və bir daha tərpənmədi.

– Hə, biz tamam başqayıq.

– Çünki…

– Çünki… Mənimçün sən varsan…

– Sən də mənimçün. Həmişə bir yerdəyik. Bir-birimizin qayğısına qalırıq, – deyə Lenni təntənə ilə sözünü tamamladı.

Məni o cürə danla da…

İlahi! Lenni, başına gələn heç nə sənin yadında deyil, ancaq mənim hər sözüm yadındadı.

Bəzən belə şey olur. Zaman bir anlığa donub yerində qalır. İndi də ətrafdakı səs-küy kəsildi, hərəkət dayandı. Və bu möhlət çox-çox anlar qədər uzanıb getdi.

Başının üstündə də damı ki, heç kəs sonra onu iti qovan kimi qovmasın.

Hərə bir parça torpaq ümidi ilə yaşayır. Burda o qədər kitablar oxumuşam ki… Onu bilirəm ki, heç kəs havaya qalxan deyil, heç kəsə də öz torpağı qismət olmayacaq. Elə-belə xülyadı. Baxırsan, adamlar duranda da, oturanda da torpaqdan danışır. Çifayda...

Eşit məni, təklik – məşəqqətdi.

İnsana lazımdı ki, yanında başqa bir adam olsun.

– Corc?

– Nədi?

– Qoyacaqsan məni dovşanları yedizdirməyə?

– Əlbəttə. Sənin əlindən pislik gəlmir. Sənin günahın yoxdu. Get üz-gözünü yu.

Bəzən mənə elə gəlir ki, əksinə, dünyada o qədər ağıl dəryası var ki, heç birində mehribanlıqdan əsər-əlamət yoxdu.

Bizdə adamlar bir-birinə yovuşmur. Nə üçünsə… Yəqin bu lənətə gəlmiş dünyada hamı bir-birindən qorxur.

Hirsini mehtərdən çıxdı.

Corc ədyalın qırışını düzəldib oturdu:

– Daha mehtərdən niyə?

– Çünki mehtər zəncidi.

– Sizi niyə buraxmırlar? – deyə Lenni soruşdu.

– Çünki mən zənciyəm.

Sənin dovşanların cəhənnəm! Sənə diri siçan vermək olmaz. Klara xala səninçün rezin siçan almışdı, bəyənmədin.